Multiple Sclerose (MS)

Multiple Sclerose (MS)

Multiple Sclerose (MS) is een auto-immuun ziekte van het centrale zenuwstelsel. Hierdoor valt het lichaam de hersenen en ruggenmerg aan. Er is steeds meer bekend over MS maar een oplossing is er nog niet. Gelukkig zijn er behandelingen om de ziekte te remmen en de klachten (bijna) te voorkomen.

Als afdeling Neurologie hebben we veel contact met onze patiënten. We praten over wat goed gaat en waar we onze zorg kunnen verbeteren. Eén van punten waar onze patiënten behoefte aan hadden was, een plek waar heldere en betrouwbare informatie te vinden is. 

Daarom heeft onze neuroloog van Rooij meegeschreven aan de website MS.nl. Hier vindt u veel informatie die belangrijk is voor patiënten met MS. 

Om ervoor te zorgen dat de informatie op onze website actueel is, verwijzen we vaak door naar MS.nl. 

Voor vragen over uw situatie, kunt u contact opnemen met zorgverleners van de afdeling Neurologie.

Betrokken afdelingen en vakgroepen


Zorgpad bij MS

Heeft u last van kenmerkende klachten van Multiple Sclerose (MS) en wilt u weten welke stappen u gaat doorlopen? Er zijn een aantal stappen te nemen. Dit noemen we het 'zorgpad Multiple Sclerose ’.

U komt bij de huisarts omdat u klachten heeft. Als de huisarts denkt dat deze klachten mogelijk passen bij MS. Krijg u een doorverwijzing naar het ziekenhuis.

MS is een ziekte die heel verschillende klachten geeft. Loopproblemen, vermoeidheid, oogklachten en blaas- en darmproblemen kunnen symptomen zijn.

Symptomen zijn klachten waaraan de ziekte te herkennen is.

Welke symptomen je krijgt, hangt af van de plek waar de ontsteking zit.

Kijk voor meer informatie over de symptomen van MS op MS.nl.

De diagnose MS stellen we op basis van de klachten, passende afwijkingen op de MRI-scan en eventuele andere onderzoeken.

Kenmerkend voor de diagnose MS is dat er klachten komen en gaan, en dat dit steeds andere klachten geeft in de tijd. 

MRI-scan

Vaak is de diagnose duidelijk bij aanvang van de klachten, zeker als de scan passend is met kenmerkende witte stof plekjes (of MS-ontstekingen) rondom de vochtkamers van de hersenen. De ziekte geeft vaak ook afwijkingen in het ruggenmerg. Dit ziet men maar zelden bij andere ziekten en daarom helpt het doen van een MRI-scan van het ruggenmerg vaak om de diagnose met meer zekerheid te stellen.

Niet altijd is het duidelijk dat de ziekte actief is, doordat de aanvallen soms mild of vager zijn. Iemand is dan erg moe voor een periode. Toch kan er dan op de MRI-scan gezien worden dat de ziekte actief is geweest. Het ligt eraan waar de ontsteking optreedt. Als het niet een belangrijk hersengebied is voor uw dagelijks functioneren dan geeft het niet altijd uitgesproken klachten.

Lumbaalpunctie

In veel gevallen doen we een ruggenprik. Dit wordt in dagbehandeling gedaan. Meer informatie leest u hierover in onze folder Een lumbaalpunctie (ruggenprik). Met de punctie is het mogelijk om hersenvocht te verkrijgen wat rondom die ontstekingen zit. Bij een auto-immuun ziekte zoals MS worden er dan vaak 'eiwit banden' of oligoclonale banden gevonden. 

MS wordt momenteel ingedeeld in een aantal vormen, elk met een ander ziekteverloop. Iemand kan langzaam of snel achteruitgaan. Soms zijn er aanvallen, soms ook niet.

Lees meer over de verschillende vormen van MS op MS.nl.

MS is (nog) niet te genezen. Wel zijn er medicijnen die de MS remmen, zodat je minder snel achteruitgaat. Ook zijn er medicijnen die ervoor zorgen dat een schub sneller stopt. En dan is er nog de behandeling van de verschillende klachten die je door MS kunt krijgen. Welke behandeling het best bij je past, bespreek je met je MS-zorgverlener.

Bekijk voor meer informatie over de mogelijk behandelingen op MS.nl/behandeling

Er is een grote afdeling Revalidatiegeneeskunde in het Maasstad Ziekenhuis. Zij verzorgen consulten, poliklinische revalidatie en begeleiding.

Wij verwijzen praktisch alle MS-patiënten naar de Revalidatiegeneeskunde al is het maar voor een goed gesprek of intake om te kijken wat er geboden kan worden. 

Vaak heeft de diagnose MS een grote impact. Lichamelijke of mentale klachten kunnen voorkomen. Vaak is het nuttig om een gesprek te voeren over deze klachten of over de beperkte belastbaarheid of andere zaken waar MS-patiënten letterlijk tegenaan lopen. Ook bij geheugenklachten bij MS zijn er behandelmogelijkheden.

Er bestaat een combinatietraject of poliklinische revalidatiebehandeling. Meer informatie leest u in de folder MS en revalidatie.

Op de website van het Amsterdam UMC staat ook veel informatie over MS. Ook is daar de mogelijkheid om deel te nemen aan een studie (zie beide links). U behandelend neuroloog kan u hiervoor verwijzen.

Vaccinaties werken doordat het lichaam wordt blootgesteld aan een dood of levend virus (dan wel een stukje ervan). Het lichaam maakt een afweer reactie, waarbij in de toekomst er bescherming is voor het virus. 

In de regel zijn dode virussen veilig om mee te vaccineren, ongeacht welke afweerremmende therapie er wordt gebruikt.

Vaccinatie met verzwakte levende virussen kunnen potentieel gevaarlijk zijn, zeker bij sterkere MS-medicatie. Het lichaam is minder bij machte om het virus af te stoppen. Dit is de reden dat andere vaccinaties altijd met u behandelaar plaats moeten te vinden. Een voorbeeld van een verzwakt levend vaccin is het waterpokken of gele koorts vaccin.

Griepvaccinatie
Omdat MS een chronische ziekte is en de griep een (pseudo) schub kan uitlokken is het advies om wel het griepvaccin jaarlijks te vragen bij de huisarts (meestal staat u al standaard in het systeem als chronische patiënt). Er zijn ook wel studies waarbij MS-patiënten een schub krijgen kort na een vaccinatie. De kans hierop lijkt erg klein en valt in de praktijk mee. Al met al lijken de voordelen zoals benoemd op te wegen tegen de nadelen en dus raden we vaccinatie tegen de griep aan. 

Het jaarlijkse griepvaccin is een dood virus. Het kan dus veilig gegeven worden aan patiënten met injectie, tabletbehandelingen. Een uitzondering zijn de bepaalde infuusbehandelingen zoals ocrelizumab, alemtuzumab en tabletkuren met cladribine waarbij de afweerresponse minder krachtig is kort na de infusie, zeker als er ook sprake is van lage afweercellen in het bloed (lymfocyten). Een dood vaccin is dan niet onveilig, maar biedt dan minder bescherming tegen de griep. Het is dan beter om 8 weken te wachten na de infusie voor een optimale werkzaamheid van de vaccinatie.  Dit hangt ook wel samen met uw bloeduitslagen (hoe laag de witte bloedcellen zijn in uw bloed). Uw MS-verpleegkundige/behandelaar kan u hierover informeren wat de beste timing is.

Reisvaccinaties
Zoals gesteld is het gele koorts vaccin een verzwakt levend vaccin. Wilt u een reis maken waarbij vaccinaties van tevoren noodzakelijk zijn, is het slim om dit voor de aanvang van een sterkere therapie in te zetten. Na de vaccinatie kunt u dan starten met de MS-medicatie.

Als u eenmaal gestart bent met bijvoorbeeld een halfjaarlijkse infuus therapie kan het zeer lang duren voordat vaccineren met een levend virus weer mogelijk is. 

Niet alle MS-achtige klachten of afwijkingen op de scan zijn het gevolg van de diagnose MS. Er zijn andere auto-immuunziekten die sterk op MS kunnen lijken.

  • De ziekte van Devic (neuro-myelitis optica spectrum disorder) geeft ernstige ruggenmerg en oogontstekingen.
  • MOG gerelateerde ziekte geeft ook MS-symptomen en oogzenuwontstekingen.
  • Sarcoïdose is een auto-immuunziekte die naast longsymptomen ook sterk kan lijken op MS qua afwijkingen op de scan en klachten.
  • Vitaminegebrek, zoals een ernstig B12 te kort kan MS-achtige klachten veroorzaken.
  • Daarnaast zijn er zijn verschillende infectieziekten die ook ruggenmergontstekingen kunnen veroorzaken, onder andere de ziekte van Lyme.
  • Reumatische ziekten kennen ook soms neurologische complicaties en kunnen sterk lijken op MS. Herkenning van deze vaak zeldzame ziekten is van belang en de behandeling kan wezenlijk anders zijn dan de medicatie die voor MS wordt voorgeschreven.
    Dankzij een goede samenwerking met de reumatologie, ervaring van het team, maar ook de beschikbaarheid van de juiste radiologische technieken (zoals bijvoorbeeld een PET-scan) in het Maasstad Ziekenhuis zijn wij in staat om de goede diagnose te stellen.

MS en het Maasstad Ziekenhuis

In het Maasstad Ziekenhuis is een jarenlange ervaring met moeilijk te behandelen vormen van MS. U kunt bij ons terecht voor een consult of klachten die passen bij de diagnose MS, maar ook voor begeleiding tijdens de ziekte of een advies omtrent optimale behandeling indien u de diagnose MS al heeft (of net heeft gekregen).

Wij verzorgen ook consulten voor een tweede mening (second opinion) omtrent de diagnose en optimale medicatiekeuze bij MS. Uw huisarts kan u hiervoor laagdrempelig verwijzen (of in overleg met uw huidige behandelaar).

Het contact met ons team is laagdrempelig, naast uw behandelend neuroloog hebben wij een team van MS-verpleegkundigen die als praktisch vraagbaak dienen en u begeleiden bij behandelingen en alle denkbare praktische problemen.

Wij nemen tevens deel aan verschillende MS-studies. Meer informatie over deze studies leest u op de website van de Nederlandse Vereniging voor Neurologie

Neurologen met het aandachtsgebied MS

MS artsen

Belangrijke contactgegevens

  • Polikliniek Neurologie – (010) 291 22 35
  • MS-verpleegkundigen
    • Esther van der Heiden maandag t/m donderdag – (010) 291 24 20
    • Chantal van der Spoel woensdag t/m donderdag – (010) 291 24 21
    • Ute Teveer, verzorgende
    • Mirjam Droger dinsdag t/m vrijdag – (010) 291 25 26 (onderzoeksverpleegkundige)
  • U kunt ook via Mijn Maasstad Ziekenhuis digitaal vragen stellen aan uw behandelaar of een herhaalrecept aanvragen.

Meer weten?